گشنیز گیاهی که برگهای آن در آمریکای لاتین به عنوان برگ گشنیز cilantr و در بخشهایی از جنوب آسیا و آفریقا به عنوان dhania شناخته میشود، گیاهی یک ساله (Coriandrum sativum) ازخانواده Apiaceae است. ارتفاع آن تا نیم متر هم میرسد. تمامی بخشهای این گیاه، خوراکی هستند و عمدتاً برگها و بذر این گیاه، بهعنوان سبزی و ادویه مورد استفاده هستند. در فارسی پهلوی به آن گشنیج میگفتند. بیشتر مردم طعم برگهای آن را تازه و کمی مرکباتی میدانند.
به دلیل تغییرات در ژن OR6A2، برخی آن را طعمی شبیه صابون یا حتی طعمی تند یا فاسد میدانند. بومی حوزه مدیترانه است. تمام قسمتهای این گیاه خوراکی هستند، اما برگهای تازه و دانههای خشکشده آن، قسمتهایی هستند که به طور سنتی در آشپزی استفاده میشوند. در غذاهای خاصی مانند غذاهای پرویی، مکزیکی، هندی و آسیای جنوب شرقی استفاده میشود. تخم گشنیز عطر بسیار مطبوعی دارد و از آن در تهیه نقل و آبنبات و برخی شیرینی ها استفاده می شود. تخم گشنیز خاصیت ضد آرتریت و ضد التهاب دارد، می تواند با افزایش دفع ادرار، آب و مایعات تجمع یافته را از بدن خارج کند. تخم گشنیز پودر شده در ترکیب با موادی مانند عسل می تواند برای تقویت پوست، کاهش جوش و لک و درمان اگزمای پوستی به کار رود. همچنین میتوان برای لایه برداری و پاکسازی پوست، از تخم گشنیز کمک گرفت. تخم گشنیز کلسترول خون را کاهش داده و به این وسیله از بروز سکته های قلبی و مغزی جلوگیری می کند. تخم گشنیز تقویت کننده دستگاه گوارش و کبد است، همچنین می تواند مانع از افزایش فشارخون شود.
ظرفیت جهانی بازار تخم گشنیز
اندازه بازار تخم گشنیز در سال ۲۰۲۴ به میزان ۰۵/۱ میلیارد دلار آمریکا بود و پیش بینی میشود تا سال ۲۰۳۳ با نرخ رشد مرکب سالانه ۵٪ از سال ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۳ به ۵۵/۱ میلیارد دلار آمریکا برسد. این رشد را میتوان به افزایش استفاده از تخم گشنیز در کاربردهای مختلف آشپزی، به ویژه در بخشهای ادویه و چاشنی، نسبت داد. افزایش آگاهی در مورد فواید سلامتی مرتبط با گشنیز، از جمله خواص آنتیاکسیدانی آن، نیز تقاضای بازار را افزایش داده است.
از نظر جغرافیایی، بازار تخم گشنیز عمدتاً توسط مناطقی مانند آسیا و اقیانوسیه و آمریکای شمالی هدایت میشود. کشورهایی مانند هند که تقریباً ۵۰ درصد از تولید جهانی را تشکیل میدهند، نقش مهمی در زنجیره تأمین ایفا میکنند. سازمان غذا و کشاورزی (FAO) گزارش داد که هند در سال ۲۰۲۰ حدود ۱۳۰۰۰۰ تن دانه گشنیز تولید کرده است. آمریکای شمالی نیز شاهد افزایش تقاضا است، که عمدتاً به دلیل افزایش محبوبیت غذاهای قومی و روند رو به رشد آشپزی خانگی در طول همهگیری است. این تغییر در رفتار مصرفکننده، راههای جدیدی را برای فعالان بازار گشوده است.
یکی از جنبههای کلیدی بازار دانه گشنیز، تکنیکهای فرآوری به کار رفته برای افزایش طعم و ماندگاری دانهها است. پیشرفت در فناوریهای فرآوری، مانند روشهای استریلیزاسیون بخار و آسیاب کردن، کیفیت محصول را بهبود بخشیده و تضمین میکند که مصرفکنندگان دانههای گشنیز تازه و معطر دریافت میکنند. این تمرکز بر کیفیت حیاتی است، به خصوص با رقابتیتر شدن بازار و افزایش انتظارات مصرفکننده.
فعالان بازار به طور فزایندهای در روشهای فرآوری نوآورانه برای تمایز محصولات خود در یک بازار شلوغ سرمایهگذاری میکنند. دانههای گشنیز کاربردهای متنوعی در صنایع مختلف، از جمله مواد غذایی و نوشیدنیها، داروسازی و لوازم آرایشی دارند. در بخش مواد غذایی، آنها به عنوان ادویه در بسیاری از غذاها استفاده میشوند، در حالی که صنعت داروسازی از آنها به دلیل خواص داروییشان استفاده میکند.
علاوه بر این، صنعت لوازم آرایشی و بهداشتی شروع به ترکیب دانههای گشنیز در محصولات مراقبت از پوست کرده است و از مزایای آنتیاکسیدانی آنها بهره میبرد. این کاربرد چندوجهی نه تنها تقاضا را افزایش میدهد، بلکه اکتشاف فرصتهای جدید بازار را نیز ارتقا میدهد و با روندهای فعلی به سمت مواد طبیعی همسو میشود.
کپی بلامانع است